Emocje i relacje - domowe zadania dla dzieci młodszych
W związku z koniecznością prowadzenia zdalnego nauczania o jakiegoś czasu przesyłam "moim przedszkolakom" propozycje rożnych aktywności w ramach tzw. terapii psychologicznej. To co ja proponuję w tym trudnym czasie ma na celu podpowiadanie rodzicom, jak w codziennych sytuacjach mogą wspierać rozwój emocjonalny i społeczny swoich pociech.
Ze względu na szczególne okoliczności są to głównie
zadania, które można wykonać całą rodziną (także ze starszym lub młodszym
rodzeństwem), mające na celu budowanie pozytywnych relacji oraz odreagowanie napięcia emocjonalnego. Czasem podsyłam jakieś karty pracy, ale wszystkie zadania można wykonać bez nich. Tu ich nie umieszczam, bo wyobrażam sobie, że autorzy publikacji, z których korzystam nie chcieliby, by ich praca hulała po internecie ot tak. Na dole napiszę wam jednak pozycje, z których korzystam, na zasadzie czerpania materiałów lub inspiracji.
To na czym zależy mi najbardziej, gdy wysyłam zadania to:
- zadbanie o to, by zadania ode mnie nie były dodatkowym obciążeniem dla rodziców (sama pracuję z domu mając dwójkę dzieci, w tym jedno, które uczy się zdalnie i drugie, które chce uczyć się zdalnie tego co starsze 😂)
- wykorzystanie okazji do tego, by zachęcić rodziców do pozytywnych interakcji z dzieckiem
- kształtowanie komunikacji sprzyjającej nazywaniu emocji i potrzeb
Poniżej zadania z kolejnych tygodni, tak jak wysyłam je rodzicom. Może coś wam się spodoba.
Zadanie nr 1
👉Poświęć przynajmniej 15 minut dziennie na wspólną zabawę z
dzieckiem, w której to ono będzie nadawać rytm i decydować. Bez rozpraszaczy:
sprawdzania telefonu, mieszania zupy, porządkowania itp. Zapytaj dziecko co
chce porobić lub dołącz się do zabawy. Pozwól dziecku kierować, decydować,
przydzielać role i wymyślać. Nie dbaj o porządek, niech ograniczeniem będzie
jedynie bezpieczeństwo. Nie ulepszaj i nie zmieniaj zabawy. Ona nie musi być
edukacyjna ani kreatywna, ma być zabawna. Daj dziecku 100% uwagi i
zaangażowania. Bądź ciekawy jego zainteresowań i pomysłów bez oceniania.
Możecie razem rysować, lepić, budować, skakać, tańczyć a nawet grać w grę
komputerową (może to jest czas kiedy dziecko pokaże Ci kawałek swojego świata,
a ty spróbujesz tam wejść). Mało mów, dużo słuchaj. Ciesz się wspólnym czasem.
Niech dziecko wie, że wspólna zabawa to przyjemność.
Co daje wspólna zabawa na dziecięcych zasadach?
- dziecku
daje poczucie bycia dostrzeżonym, ważnym i wartościowym,
- pozwala
odreagować emocje w zabawie,
- pomaga
zbudować silną więź rodzica z dzieckiem,
- rozwija
umiejętności komunikacyjne,
- kształtuje
u dziecka umiejętność podejmowania decyzji, a przez to wspiera pewność siebie,
- daje
radość i poczucie bliskości,
- rodzicowi
daje szansę odpocząć poprzez oddanie kontroli.
Zadanie nr 2
👉Kolejna propozycja zabawy. Na spokojnie. Bez presji. W końcu najważniejsze
byśmy z tej izolacji wyszli w miarę zdrowi psychicznie 😊
To zadanie opisała wam Gosia we wpisie TUS Online - do zobaczenia tutaj.
W załączniku przesyłam kartę pracy, można ją wydrukować,
albo narysować własną (karta pracy pochodzi z naszych zasobów i można ją pobrać tutaj - darmowe materiały na dole strony). Można też ćwiczenie wykonać słownie.
Polecenie:
Zastanów się i narysuj (lub napisz, bo zachęcamy, by inni
członkowie rodziny też wykonali to zadanie – robi się wtedy ciekawie i często
zabawnie) jaki prezent sprawiłby radość osobom w Twojej rodzinie: mamie, tacie,
rodzeństwu, babci itp.
Co daje taka zabawa:
- ćwiczy empatię
- doskonali umiejętność rozumienia innych osób
- motywuje do przyjęcia punktu widzenia innego niż własny
- pozwala dowiedzieć się czegoś o innych
- buduje pozytywne relacje
Inne wersje tej zabawy: zgadnij co najchętniej zjedliby na
śniadanie członkowie twojej rodziny; co inne osoby lubią robić w wolnym czasie;
co najbardziej złości każdą z osób; jaki jest ulubiony smak lodów każdego z
was; czego boi się każda z osób itp.
Zadanie nr 3
☝Dzisiaj ćwiczenie do wykonania przy okazji. Podczas
zasypiania, przy posiłku, pieczeniu, a nawet porządków. Temat: wdzięczność.
Polecenie:
Poświęćcie kilka chwil w ciągu dnia na zwrócenie uwagi na
to, co dobre i za co jesteście wdzięczni. Postarajcie się, by część waszych uwag
dotyczyło dziecka, tego co robi, co wnosi do waszej rodziny. Możecie dokończyć
jedno z poniższych zdań, ale ułożyć własne:
- lubię kiedy…
- z przyjemnością patrzę jak…
- dzisiaj był dobry dzień bo…
- najmilsza chwila dzisiaj to…
- jestem wdzięczny/na za to, że…
- lubię być twoją mamą/ twoim tatą…
- dzisiaj przyjemność sprawiło mi…
Warto zachęcić dziecko do wspólnej rozmowy, wyrażania
zadowolenia, wdzięczności, zwracania uwagi na to co miłe i przyjemne.
Dobrze jeśli ćwiczenie stanie się codziennością i dobrym
zwyczajem waszej rodziny.
Co daje takie ćwiczenie:
- buduje przyjemną atmosferę w rodzinie
- sprzyja budowaniu pozytywnych relacji z dziećmi
- równoważy negatywne komunikaty, które codziennie docierają
do was i do dziecka
- sprzyja pozytywnej neuroplastyczności – uczy pozytywnego
myślenia
- buduje odporność psychiczną
Zadanie nr 4
👉Tym razem temat wiary w siebie i pewności. W załączniku
przesyłam dwuczęściową kartę pracy dotyczącą pewności siebie (karta zawiera ilustrację różnych czynności np. bieganie, rysowanie, rozmawianie, ubieranie itp.).
Zaczynamy od
rozmowy z dzieckiem na temat tego, co dziecko już potrafi robić, czego nauczyło
się od momentu narodzin. Można w tym celu wykorzystać karty pracy i poprosić by
dziecko wskazało lub zakreśliło, które z przedstawionych czynności potrafi
wykonać samodzielnie. Być może są też takie, które potrafi zrobić z niewielką
pomocą. Możemy też to ćwiczenie wykonać ustnie lub samodzielnie narysować to co
dziecko potrafi.
Podkreślamy fakt, że wszyscy uczymy się całe życie.
Większość rzeczy, które zaczynamy robić wydają nam się trudne i często nie
wychodzą tak jakbyśmy chcieli. To nic – ważne żeby się nie poddawać.
Po wykonaniu tej części poszukujemy z dzieckiem innych
umiejętności, które ono posiada. Być może świetnie buduje z klocków, potrafi
rozśmieszyć kogoś z rodziny, umie nakryć do stołu albo nakarmić domowe zwierzątko.
Na koniec zastanawiamy się z dzieckiem, czego chciałoby się
nauczyć? Co chciałoby potrafić robić lepiej? Co chce ćwiczyć? Jednocześnie
poszukujemy korzyści jakie dziecko może mieć z opanowania danej czynności, co
pobudza naturalną, wewnętrzną motywację do rozwoju np. jeśli dziecko chce
nauczyć się robić ciasteczka możemy zapytać: co się stanie, gdy będziesz już to
potrafił/ła? Kto na tym skorzysta? Po co Ci to potrzebne?
Co daje takie ćwiczenie:
- buduje pewność
siebie
- pozwala dostrzec swoje umiejętności
- kształtuje zaufanie do siebie
- pobudza motywację wewnętrzną
- zachęca do samodzielności
👉Dzisiaj zaproszenie do rozwoju umiejętności przyłączania się
do zabawy oraz przewidywania konsekwencji różnych zachowań. W załączniku
przesyłam dwuczęściową kartę pracy (zawiera rysunek dziecka, które przygląda się zabawie kolegów i trzy opcje zachowań do wyboru, dotyczące tego co dziecko może zrobić). Jest ona pretekstem do zastanowienia
się z dzieckiem w jaki sposób możemy
próbować uzyskać to, co chcemy od innych osób np. przyłączyć się do zabawy.
Przyglądamy się z dzieckiem ilustracjom, zastanawiamy się
co tam widać (możemy poszukać odpowiednich ilustracji w internecie - jest ich na pęczki). Proponujemy dziecku trzy możliwe zachowania się w tej sytuacji i
zachęcamy do wyboru tego, co dziecku wydaje się najbardziej skuteczne.
Możemy
wspierać dziecko w widzeniu konsekwencji różnych wyborów zadając pytania:
- co może się stać jeśli….( będziesz czekał, zaczniesz śmiać
się z dzieci, zaproponujesz, że będziesz
bramkarzem)?
- co byś zrobił/ła gdyby ktoś… (zabrał ci to czym się
bawisz, przyglądałby Ci się podczas zabawy, zaproponował, że zrobicie coś
razem)?
Możemy poszerzyć ćwiczenie wymyślając różne sytuacje z życia
codziennego i proponując, różne rozwiązania (bardziej lub mniej poważne) np.
- Co może zrobić dziecko, które chce pobawić się z mamą/tatą?
a) zacząć ciągnąć mamę/ tatę za rękę
b) chodzić i marudzić, że się nudzi
c) poprosić rodzica o wspólną zabawę w wolnej chwili.
d)…
- Co może zrobić dziecko, któremu rodzic nie chce kupić kolejnej zabawki?
a) głośno krzyczeć i mówić przykre słowa
b) chodzić i prosić tak długo aż rodzic się zgodzi
c) ustalić z rodzicem jak może uzbierać na wymarzoną zabawkę
d)…
- Co może zrobić rodzic, którego dziecko odmawia sprzątania zabawek:
b) wyrzucić wszystkie zabawki do kosza
c) poczekać chwilę, aż dziecko skończy się bawi
d) ustalić z dzieckiem kiedy będzie dobra pora na sprzątanie
e)...
Lista możliwych sytuacji oraz odpowiedzi jest
nieograniczona. Poziom trudności dostosowujemy do możliwości dziecka, a temat
do tego co dziecku bliskie. Dziecko może wymyślać swoje odpowiedzi.
Za każdym
razem możemy dopytać: co się wtedy stanie? Jak to się skończy? Czy wszyscy
będą zadowoleni?
Zadanie nie służy
wytykaniu dziecku trudnych zachowań, ale do poszukiwania nowych rozwiązań w
atmosferze zabawy. Warto praktykować wtedy, kiedy i dorosły i dziecko są w
dobrym nastroju.
Co daje takie ćwiczenie:
- rozwija umiejętność przewidywania skutków różnych zachowań
- uczy współpracy
- doskonali logiczne myślenie
- ćwiczy empatię
- uczy dostrzegania potrzeb innych osób
- buduje pozytywne
relacje między rodzicem i dzieckiem
Zadanie nr 6
👉W tym tygodniu zapraszam do ćwiczenia rozpoznawania i
nazywania emocji różnych osób w różnych sytuacjach.
W załączniku przesyłam dwie karty pracy zawierające krótkie
opisy pewnych wydarzeń, w których udział biorą dwie osoby. Do każdej historii
dołączone są dwa schematyczne rysunki twarzy. Zadaniem dziecka jest dopasowanie
wyrazów twarzy do bohaterów na podstawie opisu tego, co przeżywają.
Ćwiczenie może także stanowić okazję do rozmowy o tym, jak
możemy wspierać innych w różnych sytuacjach:
- co zrobić gdy widzimy że ktoś jest smutny?
- jak zareagować, gdy
widzimy, że ktoś jest mocno zdenerwowany?
- co możemy zrobić,
gdy przez przypadek zrobimy komuś przykrość?
- co czujemy, gdy obok nas jest ktoś szczęśliwy?
- jak możemy pomóc komuś kto się boi?
- jak myślisz, co pomaga mamie/tacie/rodzeństwu, gdy jest im źle?
- …
Warto wykorzystać to ćwiczenie do tego, by poznać co pomaga
dziecku kiedy przeżywa różne emocje lub jest wytrącone z równowagi:
- co tobie pomaga, gdy jest ci źle?
- co mogę zrobić żeby pomóc ci się uspokoić, gdy się
złościsz?
- co dodaje Ci odwagi, gdy się boisz?
- co lubisz robić, gdy jesteś szczęśliwy/wa?
- …
Ważne, by nie zadawać dziecku wszystkich pytań po kolei, a
raczej traktować je jako sposób na poznanie dziecka i jego sposobu przeżywania
w różnych codziennych sytuacjach. Warto mieć te pytania na uwadze, a okazja do
ich zadania sama się nadarzy.
Co daje takie ćwiczenie:
- buduje świadomość emocji innych osób oraz pozwala ćwiczyć
ich rozpoznawanie
- kształtuje samoświadomość i empatię
- sprzyja samoregulacji emocji
- pozwala lepiej poznać dziecko i jego potrzeby
Mam nadzieję, że te pomysły będą dla was przydatne. Podzielcie się swoimi spostrzeżeniami.
Źródła kart pracy:
- "Narysuj emocje. Ćwiczenia w rozpoznawaniu i nazywaniu stanów emocjonalnych"; Wydawnictwo Harmonia
- "Akceptuję, co czuję. Pewność Siebie"; I. Filliozat; Wydawnictwo Egmont
Aleksandra Świdzikowska
Komentarze
Prześlij komentarz