Moja klasa - karta pracy

 Kiedy w klasie dzieje się źle... 

Konflikt. Wzajemne zaczepki. Podziały. Odsuwanie. Zachowania przeszkadzające. Atmosfera niesprzyjająca uczeniu się. Ciągły hałas. 

Trudności, z którymi stykamy się pracując z grupą uczniów może być wiele. Jedne są niewielkie i przejściowe. Inne poważne i jakby wpisane w rytm życia tego konkretnego zespołu. 

Sposobów na podjęcie tematu zachowania i wzajemnych relacji jest wiele. Każdy nauczyciel pracujący w szkole ma jakiś. Jedni odwołują się do ogólnie przyjętych zasad, inni do doświadczeń konkretnych uczniów. Są tacy, którzy odwołują się do skutków oraz tacy, którzy koncentrują na przyczynach. Ja na rozmowę o tym co dzieje się w klasie mam własny sposób.

Dla kogo?

Ja prowadzę zajęcia wobec tego schematu od klasy czwartej. Górnego limitu nie ma. 

Założenia

Wchodząc do klasy zakładam, że uczniowie uczęszczając do szkoły od kilku lat już dobrze znają zasady oraz oczekiwania nauczycieli. Z jakiegoś powodu jednak nie dostosowują się do tego. Kolejny wykład nie będzie skuteczniejszy niż kilkadziesiąt wcześniejszych.

Przyjmuję, że jeśli każdy człowiek chce współpracować. Jednak oskarżony automatycznie się broni. Zapraszając dzieci do współpracy unikam poszukiwania winnych.

Wierzę, że wszyscy potrzebujemy tego samego by czuć się dobrze i skutecznie się uczyć. Różnimy się natomiast w doborze strategii. To co robimy by zapewnić sobie równowagę może być tym, co utrudnia funkcjonowanie innym. Dobrze to zobaczyć. 

Od uczniów wymaga się by słuchali tego, co mówią nauczyciele. Rzadko uczy się ich mówić o swoich potrzebach i słuchać siebie na wzajem. Dobrze wykorzystać element zaskoczenia :)

Żeby przyjąć usłyszeć innych trzeba samemu czuć się bezpiecznie. 

Przebieg zajęć

Rozpoczynając zajęcia informuję uczniów z jakiego powodu zjawiam się u nich. Mówię o swoich obserwacjach, prośbach i uwagach innych nauczycieli, zaproszeniu wychowawcy (zależnie, jaki jest powód mojej obecności).  Podkreślam, że jestem ciekawa ich spostrzeżeń, uwag i potrzeb, ale ponieważ nie chcę, by lekcja stała się ciągiem wzajemnych oskarżeń i rozliczeń, zapraszam ich do samodzielnego wypełnienia karty pracy.

Przykładowa instrukcja:

Każdy z was dostanie swoją kartę pracy, na która składa się tabela z czterema kolumnami. Proszę was, żebyście uzupełnili poszczególne kolumny zgodnie z ich tytułem odnosząc się do swoich odczuć i doświadczeń. Ważne, żebyście w kolumnach 1,2,3 powstrzymali się od wskazywania imion kolegów i koleżanek. Chcę żebyście powiedzieli o konkretnych zachowaniach, gestach, wypowiedziach swoich rówieśników, które lubicie lub nie. Tak, żeby każdy mógł to usłyszeć. W kolumnie 4 jest miejsce by napisać prośbę do kogoś z klasy o to, by robił coś inaczej lub przestał coś robić. Pamiętajcie, że prośba powinna być napisana tak, by mogła być przyjęta (o konkretne zachowanie, a nie o zmianę osoby). 

Każdy wypełnia kartę anonimowo. To znaczy, że nie musicie się podpisywać. 

Gdy wszyscy skończą zbiorę wasze prace i po wymieszaniu przeczytam w losowej kolejności. Jeśli pojawi się coś co moim zdaniem, jest obraźliwe, zostało napisane z intencją dokuczenia komuś nie zostanie przeczytane lub zostanie ujęte w inne słowa. 

Podsumowanie

Po zebraniu prac uczniów siadam wygodnie i zaczynam czytać. Dbam o to, by uczniowie uważnie słuchali. Przerywam, gdy w sali robi się zbyt głośno (np. gdy uczniowie zajmują się zgadywaniem kto co napisał zamiast słuchaniem). 

Zwykle okazuje się, że duża część uczniów ma takie same spostrzeżenia, potrzeby i podobne życzenia. Pytam dzieciaki, czy zauważyły co pojawia się najczęściej oraz od kogo zależy, czy wszystkie te prośby i życzenia zostaną spełnione. 

Jeśli jakieś dziecko zebrało szczególnie dużo próśb pod swoim adresem staram się zaopiekować je po zajęciach. Pytam co o tym myśli? Co ono by chciało zmienić? Czy jest coś co by mu pomogło? 

U mnie działa świetnie. Spróbujcie i napiszcie jak u was. 

Karta do pobrania  TUTAJ - na dole strony w części MATERIAŁY DO POBRANIA

Aleksandra Świdzikowska